Спорт маркетингі оқу пәні ретінде – бұл тауар ретіндегі спорт, спорттық және дене шынықтыру-сауықтыру қызметтері туралы, олардың тұтынушыға жеткізілуі, соның нәтижесінде оның қажеттіліктерін өтеуі және коммерциялық емес субъектілердің экономикалық табыс немесе әлеуметтік нәтиже алуы туралы тұтас білімдер жүйесі.
Экономикалық кешен, біз білетініміздей, өзара байланысты екі жүйеден тұрады: материалдық өндіріс саласы мен материалдық емес (әлеуметтік) сала, осы сала шеңберінде халыққа қызмет көрсету үдерісі ұйымдастырылып, тұтынушыларға алуан түрлі қызметтер көрсетіледі.
Дене шынықтыру мен спортты экономикалық тұрғыда өндірістік емес (әлеуметтік) салаға немесе қызметтер саласына жататын халық шаруашылығы саласы ретінде қарастырған жөн. Дене шынықтыру-спорт бағытындағы кәсіпорындар, ұйымдар мен мекемелер дене шынықтыру жаттығулары мен спорт шараларын, жарыстар төрешілігін, спортпен шұғылданатындарға кеңестер және т.б. ұйымдастырудан тұратын халыққа әлеуметтік-мәдени қызметтер көрсету жөніндегі қоғамдық-пайдалы іс-әрекетті жүзеге асырады.
Маркетинг бизнес философиясы, халық шаруашылығын басқарудың, халықпен дене шынықтыру-спорт жұмысын жобалаудың қызметі мен технологиясы ретінде нақты әр адамның, әлеуметтік топтар мен қоғамның дене шынықтыру мен спорт қызметтеріндегі қажеттіліктерін, оларды қанағаттандыру мүмкіндіктерін анықтауға жағдай жасайды, осы қызметтер нарығының түрлі субъектілеріне өзара тиімді алмасу тетіктерін ұсынады, демек, дене шынықтыру мен спорттың әлеуметтік саланың бір бағыты ретінде дамып жетілуіне себін тигізеді.
Маркетингтік басқару тұжырымдамасы дене шынықтыру-спорт бағытындағы кәсіпорындарға (ұйымдарға, мекемелерге) сыртқы ортаның тұрақсыздық жағдайында тиімді қызмет етуге, ұзақмерзімді стратегиялық міндеттерді табысты шешуге, жаңа нарықтарға шығып, оларға жаңа қызметтерді ұсынуға, нарықтық конъюнктураның өзгермелі жағдайларына бейімделуге мүмкіндік беретін мүлдем жаңа тәсілдемелер мен құралдар ұсынады.
Маркетинг дене шынықтыру-спорт бағытындағы кәсіпорындарға (ұйымдарға, мекемелерге) ғана емес, ол сондай-ақ олардың әлеуетті клиенттеріне, бүкіл мемлекет пен қоғамға да қажет. Өйткені маркетинг дене шынықтыру мен спорт қызметтеріндегі сапасыз ұсыныстарды анықтап, маман емес клиенттерге көптеген ұсыныстардан дұрыс таңдау жасауға көмектеседі, халықтың дене шынықтыру мен спорт сабақтарына уәжі мен ынтасын оятады.
Маркетинг шын мәнінде халыққа дене шынықтыру-спорт қызметтерін көрсетуді бақылау, бағалау факторы, сапалық кепілі болып табылады. Осылайша ол дене шынықтыру мен спорт сабақтарының жоғары деңгейіне мүдделі мемлекет, қоғамдық ұйымдар, түрлі әлеуметтік институттар және бүкіл қоғамға маңызды көмек көрсетеді.
«Спорт маркетингі» оқу пәнінің мәні бұқаралық, олимпиадалық және кәсіби спорт саласындағы маркетингті ұйымдастыру және жүзеге асыру ерекшеліктерін, оны басқарудың құранды бөліктері, қызметі мен тетіктерін білу болып табылады.
«Спорт маркетингі» пәнінің нысандары:
- спорт пен дене шынықтыру – сауықтыру саласындағы маркетингтің даму тарихы:
- спорттағы демеушілік пен лицензиялаудың негіздері;
- жарнама қызметін ұйымдастыру;
- олимпиадалық спорт саласында маркетинг қызметін жүзеге асыру;
- ХОК, Халықаралық спорт федерациясы (ХСФ), ҰСҰ, халықаралық спорт ұйымдарының (федерациялардың, клубтардың, командалардың) коммерциялық бағдарламалары;
- кәсіби спорттың табыс көздері;
- маркетингті құқықтық реттеу және салық салу мәселелері;
- жарыстарды өткізу мен қаржыландыруды ұйымдастыру;
- дене шынықтыру – сауықтыру қызметтері саласы;
- спорт және дене шынықтыру – сауықтыру қызметтері саласында баға белгілеу;
- маркетингтік зерттеулер.
Спорт маркетингі классикалық маркетингтің жалпы тұжырымдамасына негізделеді. Дегенмен балалар-жас өспірімдер, студенттік, бұқаралық, олимпиадалық, кәсіби спорт маркетингі мен дене шынықтыру – спорт қызметтері маркетингін ажырата білген жөн. Көптеген ортақ белгілері болса да, олардың әрқайсысының өзіне тән ерекшеліктері бар, бұл ең алдымен, тұтынушылардың алуан түрлілігіне (оқушылар, студенттер, өндіріс саласының қызметкерлері, жоғары білікті спортшылар, кәсіби спортшылар, көрермендер, спорт қызметтері мен тауарларын тұтынушылар) байланысты.
Спорт маркетингі туралы білім жүйесі ең алдымен жалпы және спортқа ғана тән негізгі терминдердің зерттелуін қажет етеді. Жалпы терминдерге маркетинг, меценаттық, меценат, демеушілік, лицензия, лицензиялау, индоссамент, нарық, концессия, жарнама, жарнама бюджеті, тұтынушы, баға және т.б. жатқызған жөн.
Заманауи маркетингті ұйымның барлық әрекетін нарық қажеттіліктеріне сай келтіретін шешімдерді қабылдауға қажетті әдіс пен негіз ретінде қарастыруға болады. Бұл айырбас негізінде тауарлар, қызметтер мен идеяларға сұранысты болжау, басқару және қанағаттандыру.